Schansen is de bijnaam van mijn voorouders van vaders kant.
Jan Harm Ramaker woonde van ca 1840 – 1865 op de katerstede ’t Schansmans in Heemse, bij de Hessenweg, aangegeven met nr 617 op de kaart van het kadaster van 1832. De katerstede had als huisnummer 25 in dorp Heemse en was eigendom van Jacob van Foreest.
De oudste door mij gevonden vermeldingen van ‘de Schanse’:
Trouwboek Heemse 10 april 1698 Jasper Gerriets j.m. wonende te Herdenbergh en Geesien Herms j.d. wonende bij de pastor tot Heemse
Doopboek Heemse 30 mei 1706 Jasper op de Schans te H. Hermtien
In 1702 woonden er kennelijk twee gezinnen op de Schansman
Doopboek Heemse 16 maart 1712 Jan Hendriks op de Schanse tot Heemse, Hendrikje
Doopboek Heemse 28 september 1714 Jan Hendriks op de Schanse tot Heemse, Geertje
Doopboek Heemse 11 april 1717 Jan Hendrik op de Schanse tot Heemse, Egbertje
Doopboek Heemse 12 maart 1741 Hendrik Jansen en Hendrikje Janssen te Heemse, Gerrit
Doopboek Heemse 2 augustus 1744 Hendrik Janssen en Hendrikje Janssen te Heemse, Geesje
Doopboek Heemse 6 december 1747 Hendrik Janssen en Hendrikje Janssen te Heemse, Jan
Volkstelling 1747 Heemse Schansman de man Hendrik en de vrouw Hendrickien, Kinders onder 10 jaar Gerrit, Jan en Gesien
Doopboek Heemse 29 april 1753 Hendrik Janssen en Hendrikje Jansen op de Schanse te Heemse, Jan Hendrik
Doopboek Heemse 31 maart 1755 Hendrik Jansen en Hendrikje Jansen op de Schanse te Heemse, Jennegje
Daarna werd de Schansman bewoond door het gezin Wesselink en het gezin van dochter Hendrika Wesselink met schoonzoon Albert Likkel (ook Likkink) Albert is overleden in 1833 op No 25 (Schansman), er waren toen nog jonge kinderen in huis.
Dochter Geertje Likkel trouwde in 1835 erbij in met Evert Beltman, zij is nog datzelfde jaar overleden op No 25. Evert is 1838 overleden in Lutten. Wanneer het gezin vertrokken is kan ik niet met zekerheid vaststellen maar ik neem aan voor 1838. Vanaf ca 1840 kwam het gezin van Jan Harm Ramaker en Aleida Jagers op de Schansman te wonen.
Albert Likkel (ook Likkink) Albert is overleden in 1833 op No 25 (Schansmans), dochter Geertje Likkel trouwde in 1835 Evert Beltman, zij is nog datzelfde jaar overleden op No 25. Evert Beltman is in 1838 overleden in Lutten. Ik neem aan dat het Schansmans tijdens de veiling niet meer bewoond werd.
’t Schansmans was eigendom van jonkheer Jacob van Foreest. Na het overlijden van zijn vrouw Maria Clara, Gravinne van Rechteren werd in 1820 een akte van boedelbeschrijving opgesteld. Hieraan werkte onder andere Hendrikus Jagers mee, de vader van Aleida Jagers. Hendrikus woonde op het Jagers onder huize Heemse en naar ik aanneem woonden ook Jan Harm en Aleida de eerste jaren na hun huwelijk op het Jagers.
In de akte nr 240 uit 1820 wordt een opsomming gemaakt van de bezittingen en landerijen van Jacob van Foreest. zie https://www.historischeprojecten.nl/geschiedenis/notaris/riemsdijka/1967_240.htm I. Onroerende goederen (tweede vervolg):
- uit de katersteede het Schansmans, liggende te Heemse meergemeld ten noorden van en aan den zogenaamden Hessenweg achter den Rustenbergh voorschreeven, en bestaande
- a. in derzelver behuizinge nr. 25
In 1839 kwam er een boedelscheiding en werden een aantal bezittingen van Foreest te koop gezet, waaronder het Schansmans in Heemse. Zie advertentie Overijsselsche Courant, van 11 juni 1839. Eigendom van freule Nanette van Foreest van Heemse en mede-eigenaren.
Notaris Antoni van Riemsdijk begon op 14 juni 1839 met de eerste veiling van een groot aantal onroerende goederen onder Heemse en Collendoorn, op verzoek van de ongehuwde jonkvrouwe Nanette van Foreest van Heemse. Tot die goederen behoorde de katerstede ’t Schansmans in Heemse, noordwaards van en aan den Hessenweg en hebbende aldaar de Rustenbergs-maate ten oosten, bestaande uit deszelfs behuizinge gecoteerd numero 25, op de kadastrale plans sectie B voorkomende als huis en erf ten name van Jacob van Foreest onder numero 617. De katerstede werd als eerste kavel geveild. Het hoogste bod kwam van Gerrit Warnderink. Hij bood 880 gulden. Hij werd vervolgens overboden door Jan Arent baron van Ittersum. Deze bood 950 gulden. Veertien dagen later, bij de definitieve veiling bij afslag, werd de kavel niet gemijnd. Het geboden bedrag bleek te laag, want uiteindelijk werd het daarvoor niet gegund. De katerstede bleef vooralsnog bezit van de familie Van Foreest.
Albert Likkel (ook Likkink) Albert is overleden in 1833 op No 25 (Schansmans), dochter Geertje Likkel trouwde in 1835 Evert Beltman, zij is nog datzelfde jaar overleden op No 25. Evert Beltman is in 1838 overleden in Lutten. Ik neem aan dat het Schansmans tijdens de veiling niet meer bewoond werd.
De verkoop ging niet door en rond 1840 is het gezin van Jan Harm Ramaker en Aleida Jagers op ’t Schansmans komen te wonen; de meeste kinderen zijn daar geboren.
In 1865 is het gezin Ramaker vertrokken naar de Hoogenweg en heeft de bijnaam Schansen meegenomen. De katerstede het Schansmans is rond 1867 afgebroken. Aan de Hessenweg stond nog lang een bordje met de Schans. Ook de oma van mijn moeder Alberdina Vugteveen werd Schansen Dina genoemd, zij woonde aan de Hessenweg in een huis dat gebouwd is na de afbraak van de Schansman. Ook mijn moeder werd Schansen Dina door haar huwelijk met een Schansen.
Hendrikus Ramaker trouwde in bij zijn vrouw Jennigjen Snoeijink en werd Snoeijinks Hendrieks.
Hendrik Jan Ramaker trouwde met Berendina Blaauwkamp; hun kinderen werden Schansen .. genoemd, zo werd mijn opa Schansen Freek, en mijn vader Freek van SchansenFreek.